Een veelvoorkomende fout in juridische vertalingen tussen het Indonesisch en het Nederlands is het reduceren van rijke, cultureel beladen begrippen tot kille juridische termen. Zo vertaalde een Nederlandse professor aan de Universiteit Leiden het Indonesische "hak asuh anak" als "verzorgingsrecht". Maar deze vertaling is niet alleen onvolledig – ze is ook juridisch onjuist.
"Hak asuh anak" betekent letterlijk het recht om voor een kind te zorgen, maar de juridische lading ervan in Indonesië omvat veel meer: opvoedkundige, morele, religieuze én juridische verantwoordelijkheid voor het kind. Het is een breed gezinsrechtelijk begrip dat bijvoorbeeld speelt bij voogdijzaken of scheidingen.
In de Nederlandse rechtspraktijk komt dit het dichtst in de buurt van het begrip "ouderlijk gezag". Dit omvat niet alleen de dagelijkse zorg, maar ook beslissingen over school, religie, medische ingrepen en meer. De term verzorgingsrecht klinkt te beperkt, en dekt de lading niet.
Waarom is dit belangrijk? Omdat vertaalfouten zoals deze grote gevolgen kunnen hebben. Bijvoorbeeld in procedures rond internationale kinderontvoering, adoptie of migratiezaken. Een verkeerde interpretatie kan ertoe leiden dat ouders hun rechten verliezen – of dat het belang van het kind niet goed wordt gewaarborgd.
En het is niet enkel een buitenlands probleem. Ook in Nederland is de onafhankelijkheid van rechters niet altijd vanzelfsprekend. De rechtspraak staat onder druk door politieke invloed, werkdruk, en een gebrek aan diversiteit in interpretatiekaders bij internationale zaken.
Wat denk jij: wie is verantwoordelijk voor zorgvuldige vertaling in juridische contexten – en hoe zorgen we dat culturele nuance niet verloren gaat in het recht?
