
Nikah Sirih als oplossing
Voor veel westerlingen en ook voor lokale inwoners lijkt het een must: trouwen volgens de officiële wet om samen te wonen en kinderen te krijgen in Indonesië. Maar in Indonesië is er een alternatieve, volledig legale route voor moslims: nikah sirih.
Nikah sirih is een islamitisch huwelijk dat niet geregistreerd wordt bij de staat, maar volledig erkend is binnen de islamitische gemeenschap. Dit type huwelijk biedt flexibiliteit voor koppels die niet direct volgens de burgerlijke wet willen trouwen, maar wel samen een gezin willen stichten.
Samenwonen en kinderen krijgen
Na een nikah sirih-huwelijk mogen partners officieel samenwonen en kinderen krijgen. Bij de geboorte van het kind wordt in eerste instantie de naam van de moeder op de geboorteakte vermeld.
Wil je dat de vader ook officieel wordt erkend, dan kan dit via een pengaduan: een verklaring bij een notaris of een gezamenlijke aanvraag met de moeder. Na deze procedure wordt de geboorteakte aangepast, waardoor het kind de Nederlandse nationaliteit kan krijgen als een van de ouders Nederlander is.
Misvattingen: je hoeft niet “officieel” te trouwen
Veel mensen denken dat je in Indonesië altijd via de staat moet trouwen. Dit is niet waar. Zodra je woont in Indonesië, moslim bent en kiest voor een nikah sirih, kan je samenwonen zonder wettelijke problemen. Het huwelijk volgens de wet is een optie, maar geen verplichting.
Praktische conclusie
De nieuwe Indonesische wet (2025) maakt seks buiten het huwelijk strafbaar, met mogelijke gevangenisstraffen. Nikah sirih – een islamitisch huwelijk dat niet bij de staat is geregistreerd – wordt binnen de moslimgemeenschap als legaal beschouwd en kan hierdoor een manier zijn om aan de wet te ontsnappen.
Wat is een Pengakuan Anak?
Een pengakuan anak is een officiële erkenning van een kind door de biologische vader, wat essentieel is voor de juridische status van het kind in Indonesië. Dit proces is vooral relevant voor kinderen die zijn geboren uit een nikah sirih (islamitisch huwelijk zonder officiële burgerlijke registratie).
Hoe werkt het proces?
Indienen van een verklaring:
De biologische vader dient een Surat Pernyataan Pengakuan Anak (verklaring van erkenning) in bij de Dinas Kependudukan dan Pencatatan Sipil. Deze verklaring moet worden goedgekeurd door de biologische moeder.
Vereiste documenten:
- Surat Pernyataan Pengakuan Anak: ondertekend door de vader en goedgekeurd door de moeder.
- Kutipan Akta Kelahiran: een kopie van de geboorteakte van het kind.
- Kartu Keluarga (KK) en KTP-el van de vader of moeder.
- Surat Keterangan Perkawinan: een verklaring van de religieuze leider over het huwelijk (indien van toepassing).
- Dokumen Perjalanan: reisdocumenten van de moeder als zij een buitenlandse nationaliteit heeft.
Registratie bij Disdukcapil:
Na goedkeuring wordt de erkenning geregistreerd bij de Disdukcapil, wat resulteert in een Akta Pengakuan Anak (erkenningsakte) en een catatan pinggir (aantekening) op de geboorteakte van het kind.
Juridische gevolgen:
Deze registratie verleent het kind juridische rechten, zoals het recht op erfgoed en het verkrijgen van een Kartu Keluarga (gezinskaart) met de naam van beide ouders.
Samenwonen: toegestaan na nikah sirih.
Kinderen en geboorteakte: aanvankelijk alleen moeder, later via pengaduan de vader toevoegen.
Nederlandse nationaliteit: mogelijk via aanpassing van de geboorteakte.
Voor wie in Indonesië woont en geen bureaucratische rompslomp wil, is nikah sirih een eenvoudige en legale oplossing om een gezin te stichten en samen te wonen. Wie zegt dat trouwen volgens de wet verplicht is, vergist zich: moslims kunnen volstaan met de islamitische procedure en alsnog volledig legaal leven en kinderen krijgen, die 2 nationaliteiten bezitten.